Dirk Mekkes - Paardenwaarden

Maar ook: de individualiteit van het paard respecteren. Je kunt niet zeggen: ik zet de leidsels recht en dan moeten de paarden ook maar recht lopen. Het ene paard is immers het andere niet? Het ene paard loopt links ietsje scheef en het andere rechts. Je wilt niet weten hoeveel mensen er zijn die zeggen: het hoofd moet daar zitten, de hals hoort er zo op te staan, het voorbeen moet daarheen en het achterbeen daarheen. En wat gaan ze dan doen? Het paard bijzetten, schoenen aantrekken en met allerlei hulpmiddelen oppimpen tot het eruit ziet zoals zij dat willen. Maar wat gebeurt er morgen, als dat paard alles af heeft? Het schudt gewoon een keer en schiet in zijn natuurlijke stand terug. De mensen die hulpstukken gebruiken moeten bakker worden, zeg ik altijd. Dan kunnen ze hun ideaalbeeld zelf bakken! In de basis van het dier blijven, een belangrijke les!'

Terug in Nederland gaat Dirk een tijdje lesgeven. Hij trouwt en wordt uiteindelijk geen instructeur van beroep maar vertegenwoordiger in aftershave. Voor eigen paarden is in die tijd noch ruimte, noch tijd. Joke heeft haar werk aan het Universitair Medisch Centrum en Dirk is hele dagen 'op de weg'. In zijn schaarse vrije tijd traint hij tuigpaarden voor hun eigenaren. 'Die paarden stonden gestald bij een vriend, die het mesten en voeren voor zijn rekening nam. Ik kwam ze 's avonds trainen.'

Nog steeds vertrouwen eigenaren Dirk hun paarden toe. 'Piet Westers, Cees Hoogendoorn, Dicky Ritsema, ze vertrouwen me allemaal blind! Met Ritsema ben ik trouwens op een heel aparte manier in contact gekomen. Vader Hendrik Ritsema had sierbestrating geleverd aan iemand die niet kon betalen. Paarden had hij wel en Ritsema mocht er een paar uitzoeken. Ik ging mee. Die daar is een hele beste, zei ik. De rest moet je maar verkopen. Dat 'beste' paard kwam bij ons in de wei en we fokten er een veulentje uit. Daaruit is later Wizzkid's geboren! Wizzkid's liep hier voor het huis, amper zes weken oud. Ieder moment als ik naar buiten ging keek ze me aan met die grote ogen. Dan maakte ik een beweging en daar ging ze, heel speels en vol plezier. Dat plezier heeft ze altijd gehouden. Je moet in de huid van het paard kruipen. Alleen zo kom je erachter wat een paard beweegt en motiveert. 

Het is duidelijk, Dirk heeft zo zijn eigen gedachten over het omgaan met paarden. 'Ja, en rare dingen doen horen daar niet bij! Toen ik vertelde dat ik Kosmos uit de sport ging halen, raadde iemand me aan er 'een paar goudspuiten' in te gooien. Dan gaat hij weer een paar jaar mee. Niet dus! Kosmos heeft op zijn eigen manier alles gewonnen wat er te winnen valt.

Hij heeft zo zijn best voor ons gedaan. Dan gaan we niet met goudspuiten werken. Hij heeft hier een goede oude dag gehad. Ik maak me wel eens zorgen om de enorme onwetendheid die er tegenwoordig heerst. Er kwam laatst iemand bij me met een span paarden dat hij als 'knettergek' omschreef. Ze gaan dwars door de muren heen! Wat denk jij, Mekkes? Moeten die peerden meer werken? Laat dat maar aan mij over, zei ik. Weet je wat ik gedaan heb? Ze vier weken lang in het land gezet en lekker in de natuur hun gang laten gaan, want ik dacht: jullie zijn gewoon op, dat is het! Ik had gelijk, want toen ik ze daarna inspande waren ze er weer helemaal. Zo zie je maar, je kunt niet alles afdwingen! Dat had ik zelf ook ondervonden. Prins Willem Alexander was een paard waar ik de nieuwelingenklasse mee won in Roden. Een mooie rode vos. Na vijf concoursen kon ik er helemaal niets meer mee. Op een dag houdt het zigeunerboertje dat ik wel vaker spreek me aan. 'Hij heeft niet genoeg aan wat jij hem geeft', zegt hij. Wat moet ik daar aan doen, vraag ik. Zet hem maar een poosje op de heide', is het antwoord. Dan zoekt hij zelf wel op wat hij nodig heeft. Ik naar een maat van mij die in Pesse woont en een stukje heidegrond heeft. Zes weken heeft het paard daar gestaan. Daarna spande ik hem weer in en het ging fantastisch.'

Iedereen heeft de mond vol van 'communiceren met paarden'. Dirk heeft zo zijn eigen manier van communiceren. 'Je denkt toch niet dat een paard voor zijn plezier over twee meter heen springt of een wagen trekt? Een paard ziet jou als een ontzagwekkend wezen. Als je goed met een paard omgaat, wil het alles voor je doen. Zo zit het, maar veel mensen begrijpen dat niet, omdat ze voornamelijk mechanisch denken. De belangrijkste les die ik in Duitsland heb geleerd is: leiderschap uitoefenen door middel van stemgebruik, stembuigingen... 

Wie maakt daar tegenwoordig nog gebruik van? Je kunt met je stem zo veel! Een paard aansporen, tot rust brengen, tot de orde roepen, noem maar op. Er was op de Reit – und Fahrschule in Duitsland een voedermeester die deze kunst als geen ander verstond. En een respect dat die man van de paarden genoot. Stel je voor, honderd paarden op stal en niet één paard dat tegen de deur schopte. Dat is leiderschap, dat is natuurlijk overwicht. Maar ja, het woord 'natuurlijk' zegt het al. 

Ik had die kennis graag aan meer mensen willen overbrengen. Helaas kan dat maar in beperkte mate, want je hebt het of je hebt het niet, dat vingerspitsengevoel voor paarden. Als ik 'ho ho' op een bepaalde manier zeg, komt het paard tot rust. Zeg ik het op een andere manier dan houdt het halt. Hanneke riep mijn hulp wel eens in, in de baan met Kosmos. Pa, zeg eens wat, siste zij dan. Ik zei iets, Kosmos spitste de oren en ineens was het alsof hij vleugels kreeg. Omdat hij begreep wat ik bedoelde.

Onze paarden krijgen ook nooit klappen en zijn toch voorwaarts. Een paar jaar geleden komt Derk Jan bij me. Hij heeft altijd alleen maar mij als leermeester gehad en wil graag eens een cursus tuigpaarden bij iemand anders volgen. Ik zeg: ga je gang, jongen. Je moet je niet blind staren op mij, maar veel om je heen kijken, je eigen visie blijven houden. Geen kopie van iemand anders worden. Die visie heb ik gelukkig aan zowel Hanneke als Derk Jan kunnen overbrengen. We passen ons handelen aan op het karakter van het betreffende paard en boeken daar voortreffelijke resultaten mee. Wat wil je nog meer?'